ÖZEL ENDÜSTRİ BÖLGELERİ, SANAYİ BÖLGELERİ YATIRIMLARI

 

SANAYİ YATIRIM TÜRLERİ

• Endüstri Bölgeleri,
• Özel Endüstri Bölgeleri,
• Organize Sanayi Bölgeleri,
• Özel Organize Sanayi Bölgeleri,
• Küçük Sanayi Siteleri,
• Teknoparklar
• Serbest Bölgeler

 

İKARUS olarak neler yapıyoruz?

Fizibilite, Kuruluş, İşletme, Kamu İlişkileri, Mevzuat ve Yönetim Danışmanlıkları ile her adımda yanınızdayız...

 

 

ÖZEL ENDÜSTRİ BÖLGELERİ 

 

Endüstri Bölgeleri 

Endüstri Bölgeleri ülke ekonomisini uluslararası rekabet edebilir bir yapıya kavuşturmak, teknoloji transferini sağlamak, üretim ve istihdamı artırmak, yabancı sermaye girişini hızlandırmak ve özellikle üretim maliyetleri açısından büyük ölçekli yatırımlar için uygun sanayi alanı oluşturmak üzere kurulacak üretim bölgeleridir (4737 Sayılı Kanun Madde 1/A).

 

Özel Endüstri Bölgesi,önerilen alanın en az %51’inin mülkiyetine ve/veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu üzerine ilan edilebilecek endüstri bölgesidir (EB Yönetmeliği Madde 4).

 

Özel Endüstri Bölgelerinin Kuruluşu

Özel Endüstri Bölgesi kurulması için öncelikle aşağıda belirtilen koşulun sağlanması gerekmektedir.

 

Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan, arazi alanı 150.000 m²’den büyük olan, kurulduğu dönemde geçerli olan imar plânları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş ve yeni yapılacak yatırım yeri için en az 50.000 m² tevsi imkânı sağlayan alan bulunmalı, veya üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmayan, 200.000 m²’den büyük alan olmalıdır.

 

Söz konusu koşul sağlandıktan sonra, gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu, Kurulun uygun görüşü ve Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca “Özel Endüstri Bölgesi” olarak ilan edilmektedir.

 

Ayrıca, Özel Endüstri Bölgesi ilan edilecek alanlarda;

 

1. Gerçekleştirme süresi 5 yılı geçmemek üzere (Bir yıl ek süre talebiyle) 213 sayılı Kanun uyarınca, Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenmek kaydıyla, en az 400 milyon Türk Lirası tutarında yeni yatırım taahhüdünde bulunulması,
2. Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az %51’inin mülkiyetine ve/veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması,
3. Yeni yatırıma ilişkin “ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararının alınmış olması,

 

şartları aranmaktadır(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Başvuru

Yerli ve/veya yabancı gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu üzerine önerilen alanların, Kurulun değerlendirmesinin ardından Bakanlar Kurulunca “Özel Endüstri Bölgesi” olarak ilan edilmesine karar verilmektedir.

 

Özel Endüstri Bölgesi talebinde bulunan başvuru sahibi, fizibilite raporunu hazırlayarak T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvurmalıdır. Başvuru yapılmasına ve tüm taahhütlerine ilişkin yönetim kurulu kararı alınması zorunludur.

 

Fizibilite raporunun Bakanlıkça incelenmesinin ardından uygun görülmesi durumunda, yer seçimi etüdü yapılmaktadır (EB Yönetmeliği Madde 56).

 

Yatırım Taahhüdü

Özel Endüstri Bölgesi ilan edilecek alanlarda yatırıma başlanmış, ancak tamamlanmamış olan yatırımlar da yeni yatırım olarak değerlendirilerek taahhüt kapsamına alınmaktadır. 5 yıllık taahhüt süresi içerisinde yatırımın gerçekleşmemesi durumunda gecikmenin gerekçeleri Kurulca değerlendirilmekte ve gerekirse bu süre bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl uzatılabilmektedir (4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Arazilerin Kullanımı

Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen alanlar, hiçbir şekilde başka amaçlarla kullanılamamaktadır. Bu husus, tapu kütüğüne şerh edilmektedir(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Kamulaştırma

Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen alanlarda başvuru sahibinin mülkiyetinde olanlar dışında, özel mülkiyete konu araziler bulunması hâlinde, bu arazilerin T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kamulaştırılmasının ardından, Hazine adına tescili yapılmaktadır. Bu arazilerle ilgili olarak yatırımcı lehine, bedelli ve/veya bedelsiz olarak T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca irtifak hakkı tesis edilmekte veya kullanma izni verilmektedir. Bununla birlikte Özel Endüstri Bölgesi ilanından önce yatırımcı lehine irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazineye ait veya Devletin hüküm veya tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerindeki irtifak hakları korunarak, endüstri bölgelerine sağlanan teşvikler çerçevesinde irtifak hakkı bedelleri yatırımcı lehine revize edilmektedir (4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Yönetim ve İşletme

Özel Endüstri Bölgesinin yönetimi ve işletilmesi ile bunlara ilişkin giderlerden başvuru sahibi gerçek ya da tüzel kişiler sorumlu olmaktadır(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Kiralama ve Satış

Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen alan sınırları içerisinde kalan, başvuru sahibinin mülkiyetindeki araziler parseller hâlinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilmekte veya kiraya verilebilmektedir.

 

İrtifak hakkı tesis edilen ve/veya kullanma izni verilen araziler, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın devir ve alt kiralamaya yönelik düzenlemeleri çerçevesinde ve her türlü sorumluluk kendisine ait olmak üzere başvuru sahibi tarafından diğer yatırımcılara devredilebilmekte veya kiralanabilmektedir.

 

Tesis edilen irtifak hakkı ve/veya verilen kullanma izni, başvuru sahibinin talebi ve T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın uygun görüşü doğrultusunda yatırımın devam etmesi şartı ile T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen koşullarla yenilenebilmektedir(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

İmar Planları

Yeni yapılacak olan yatırımlarda Özel Endüstri Bölgelerinin imar plânları ile bölge içindeki parsel ifraz, tevhid, terk, ihdas ve benzeri imar uygulaması işlemleri başvuru sahibi tarafından hazırlanarak T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca onaylanmaktadır. Daha önce imar plânı onaylanmış olan yerlerde ise, gerekli görülmesi hâlinde, mevcut plândan gelen haklar saklı kalmak kaydıyla, imar plânları yeniden hazırlattırılıp Bakanlıkça onaylanabilmektedir(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

Özel Endüstri Bölgesine ait halihazır harita, jeolojik-jeoteknik etüt raporu, imar ve parselasyon planları başvuru sahibi tarafından hazırlattırılarak Bakanlık tarafından onaylanmaktadır.

 

Özel Endüstri Bölgesine ait altyapı ve üstyapı projeleri Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde başvuru sahibi tarafından hazırlattırılmakta ve Bakanlık tarafından onaylanmaktadır. YG-AG elektrik, enerji nakil hattı, haberleşme ve doğal gaz projeleri, ilgili mevzuat kapsamında yetkili kurum/kuruluşlarca onaylanmasını müteakip Bakanlık tarafından vize edilmektedir.

 

Özel Endüstri Bölgesi ile ilgili altyapı ve üstyapı yapım işleri başvuru sahibi ve diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmektedir.

 

Özel Endüstri Bölgesindeki altyapı ve üstyapı projeleri, arazi kontrolü ile bunlara ilişkin altyapı ve üstyapı inşaatı yapım işlerinin kontrolü Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda başvuru sahibince belirlenen müşavir firma tarafından yapılmaktadır (EB Yönetmeliği Madde 61).

 

Ruhsat, İzinler ve ÇED

Özel Endüstri Bölgesi ilan edilen alanlarda yer alan ve daha önce izin, onay ve ruhsatları alınmış yatırımların tüm izin, onay ve ruhsatları geçerliliğini korumaktadır. Başvuru sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından hazırlattırılan alt yapı ve üst yapı projeleri ve bunlarla ilgili ruhsat ve izinler ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın onayı ve denetimine tabidir. 

 

ÇED dâhil yeni alınacak izin, onay ve ruhsatlar, ilgili kurumlar tarafından en geç üç ay içerisinde sonuçlandırılmaktadır(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Yapı ruhsatı, yapı kullanma izni 3194 sayılı İmar Kanunu ile ilgili yönetmeliklerde belirtilen hususlar çerçevesinde; işyeri açma ve çalışma ruhsatı ise, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ve bu Kanun kapsamında çıkarılan ilgili mevzuatta belirtilen hususlar çerçevesinde Bakanlık tarafından verilmektedir.

 

ÇED mevzuatına tabi faaliyetlerden “ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilerek yatırımı kabul edilen faaliyetler hakkında yatırımın tamamlanıp tesisin üretime geçebilmesi için alınması gereken diğer izin, onay ve ruhsatlar ilgili kurumlarca on beş gün içinde verilmektedir.

 

Özel Endüstri Bölgesinde yatırım yapmak isteyen diğer yatırımcılar, yatırımcı başvuru formunu doldurarak Özel Endüstri Bölgesinin yönetimi ve işletilmesinden sorumlu gerçek veya tüzel kişiye başvurmaktadır. Özel Endüstri Bölgesinin yönetimi ve işletilmesinden sorumlu gerçek veya tüzel kişi, Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, başvuru aşamasında hazırlanan fizibilite raporunda belirtilen sektörlerin birinde faaliyet göstermesi kaydıyla, diğer yatırımcıları belirlemektedir.

 

Belirlenen yatırımcılar faaliyeti ile ilgili olarak ÇED mevzuatına göre hazırlanacak raporu T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunmaktadır. Raporun T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na intikal tarihinden itibaren inceleme, değerlendirme ve nihai karar verme süresi iki aydır. Bu süreye faaliyet sahibinin raporu düzeltmesi için tanınan süre dahil değildir. Faaliyet sahibi, düzeltilmesi istenen raporu on beş gün içerisinde düzelterek T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na vermek zorundadır (EB Yönetmeliği Madde 62).

 

Harç Muafiyeti

Özel Endüstri Bölgeleri içerisinde yer alacak yatırımcılar T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanan ruhsat ve izinlere ilişkin harçlardan muaf tutulmuştur(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

Teşvikler

Özel Endüstri Bölgelerinde uygulanacak teşvikler, diğer endüstri bölgelerinde uygulanan teşviklere ilişkin usul ve esaslara tabidir. Bu bölgelere ilişkin olarak, Bakanlar Kurulunca ek teşvikler belirlenebilmektedir(4737 Sayılı Kanun Madde 4/Ç).

 

 

 

1. Düzenli ve örnek bir sanayi bölgesi yapısına kavuşulacak
2. Yatırımcılar tarafından yönetilen bir sanayi bölgesi olacak
3. Geniş hareket ve faaliyet imkanına kavuşulacak
4. Arazi, 1. Bölgede olsa da BKK kararıyla her türlü destek ve teşviki alma imkanı olacak
5. Yeni ve çağdaş bir yatırım, yönetim ve işletim modeli olacak
6. OSB’lerde var olan yapılaşmada 0.7 emsal sorun olmayacak
7. İzin, ruhsat ve onay gibi tüm bürokratik işlemler çok hızlı ve BEDELSİZ  olacak
8. Arsa ve yapılaşma büyüklüğünde sorun yaşanmayacak
9. Kolay genişleme, kamulaştırma, tahsis imkanlarına kavuşulacak
10. Yurtdışı yatırım, ortaklık, finansman, pazarlama imkanları sağlanacak
11. Büyük bir sinerji oluşturma olanağı olacak
12. Güçlü bir mali yapı imkanı sağlanacak
13. Sunduğu çağdaş yönetim, altyapı ve danışmanlıklarla önemli ek avantajlara kavuşulacak
14. Ülkenin ve sektörün sanayi yapılanma politikasına yeni bir soluk getirme imkanı olacak
15. İlk ÖEB’lerden biri olarak üst düzey ilgi ve temsil sağlanacak
16. Bölge içindeki yatırımlarda her türlü harçlardan muafiyet sağlanacak
17. Ruhsat ve izinlerin ÖEB tarafından verilecek ve planlama yetkisi olacak
18. ÖEB’nin KATACAĞI DEĞER….

gibi çok sayıda avantaja kavuşma imkânı elde edilecektir.